وقتی با دستگاههای پزشکی، اندامهای مصنوعی یا لوازم جراحی تماس پیدا میکنیم، اغلب متوجه میشویم که از چه موادی ساخته شدهاند. از این گذشته، انتخاب مواد توسط ما بسیار مهم است. لاستیک سیلیکون مادهای است که به طور گسترده در زمینه پزشکی مورد استفاده قرار میگیرد و ویژگیهای زیستسازگاری عالی آن ارزش بررسی عمیق را دارد. این مقاله به بررسی عمیق زیستسازگاری لاستیک سیلیکون و کاربرد آن در زمینه پزشکی خواهد پرداخت.
لاستیک سیلیکون یک ماده آلی با وزن مولکولی بالا است که در ساختار شیمیایی خود حاوی پیوندهای سیلیکونی و پیوندهای کربنی است، بنابراین یک ماده معدنی-آلی محسوب میشود. در زمینه پزشکی، لاستیک سیلیکون به طور گسترده برای ساخت وسایل و مواد پزشکی مختلف مانند مفاصل مصنوعی، ضربانسازها، پروتزهای سینه، کاتترها و دستگاههای تنفس مصنوعی استفاده میشود. یکی از دلایل اصلی استفاده گسترده از لاستیک سیلیکون، زیستسازگاری عالی آن است.
زیستسازگاری لاستیک سیلیکونی معمولاً به ماهیت تعامل بین ماده و بافتهای انسانی، خون و سایر مایعات بیولوژیکی اشاره دارد. در میان آنها، رایجترین شاخصها شامل سمیت سلولی، پاسخ التهابی، پاسخ ایمنی و ترومبوز هستند.
اول از همه، سمیت سلولی لاستیک سیلیکونی بسیار پایین است. این بدان معناست که وقتی لاستیک سیلیکونی با سلولهای انسانی تماس پیدا میکند، هیچ اثر منفی بر روی آنها ایجاد نمیکند. در عوض، قادر است با پروتئینهای سطح سلول تعامل داشته باشد و با اتصال به آنها، بازسازی و ترمیم بافت را ارتقا دهد. این اثر، لاستیک سیلیکونی را به مادهای مهم در بسیاری از زمینههای زیستپزشکی تبدیل میکند.
ثانیاً، لاستیک سیلیکونی همچنین واکنش التهابی قابل توجهی ایجاد نمیکند. در بدن انسان، واکنش التهابی یک مکانیسم محافظت از خود است که هنگام آسیب یا عفونت بدن برای محافظت از بدن در برابر آسیب بیشتر آغاز میشود. با این حال، اگر خود ماده باعث واکنش التهابی شود، برای استفاده در زمینه پزشکی مناسب نیست. خوشبختانه، لاستیک سیلیکونی واکنش التهابی بسیار کمی دارد و بنابراین آسیب قابل توجهی به بدن انسان وارد نمیکند.
علاوه بر سمیت سلولی و پاسخ التهابی، لاستیک سیلیکونی قادر به کاهش پاسخ ایمنی نیز هست. در بدن انسان، سیستم ایمنی مکانیسمی است که بدن را از عوامل بیماریزای خارجی و سایر مواد مضر محافظت میکند. با این حال، هنگامی که مواد مصنوعی وارد بدن میشوند، سیستم ایمنی ممکن است آنها را به عنوان مواد خارجی تشخیص داده و پاسخ ایمنی را آغاز کند. این پاسخ ایمنی ممکن است باعث التهاب غیرضروری و سایر اثرات منفی شود. در مقابل، پاسخ ایمنی لاستیک سیلیکونی بسیار پایین است، به این معنی که میتواند برای مدت طولانی در بدن انسان وجود داشته باشد بدون اینکه هیچ پاسخ ایمنی ایجاد کند.
در نهایت، لاستیک سیلیکونی همچنین دارای خواص ضد ترومبوتیک است. ترومبوز بیماری است که باعث انعقاد خون و تشکیل لخته میشود. اگر لخته خون جدا شود و به سایر قسمتها منتقل شود، میتواند باعث بیماری قلبی، سکته مغزی و سایر مشکلات جدی سلامتی شود. لاستیک سیلیکونی میتواند از ترومبوز جلوگیری کند و میتواند در دستگاههایی مانند دریچههای مصنوعی قلب استفاده شود و به طور موثری از مشکلات سلامتی مانند بیماری قلبی و سکته مغزی جلوگیری کند.
به طور خلاصه، زیست سازگاری لاستیک سیلیکونی بسیار عالی است، که آن را به مادهای مهم در حوزه پزشکی تبدیل میکند. به دلیل سمیت سلولی کم، واکنش التهابی کم، واکنش ایمنی کم و ویژگیهای ضد ترومبوتیک، لاستیک سیلیکونی میتواند به طور گسترده در تولید اندامهای مصنوعی، دستگاههای پزشکی و لوازم جراحی و غیره مورد استفاده قرار گیرد تا به بیماران در دستیابی به نتایج درمانی بهتر و کیفیت زندگی بهتر کمک کند.
زمان ارسال: ۱۵ ژوئیه ۲۰۲۴
